De Hollandse Waterlinies
UNESCO werelderfgoed
UNESCO werelderfgoed de Hollandse Waterlinies bestaat uit de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De twee waterlinies vertellen samen het bijzondere verhaal van de militaire verdediging van ons land met water als bondgenoot.
Beleef de Hollandse Waterlinies
Op veel forten van de Hollandse Waterlinies is inmiddels van alles te beleven. Van horeca tot musea en unieke overnachtingsplekken. Bezoek de websites van de twee waterlinies voor meer informatie!
Water als bondgenoot
De Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam vormen samen een verdedigingslinie van meer dan 200 km. Hierbij werd water ingezet om het westen van Nederland, het economisch hart, te beschermen tegen de vijand uit het oosten. In oorlogssituaties kon het unieke en ingenieuze systeem van de Hollandse Waterlinies gebruikt worden om brede stroken land tot kniehoogte onder water te zetten: inundatie. Zo werd het land onbegaanbaar voor soldaten, voertuigen of paarden. Tegelijkertijd was het water te ondiep om doorheen te varen met boten: een systeem van wereldformaat!
De Nieuwe Hollandse Waterlinie
De Nieuwe Hollandse Waterlinie is de oudste van de twee verdedigingslinies. Met 45 forten, 6 vestingen, 2 kastelen en vele kazematten, schuilplaatsen, sluizen en waterwerken maakte de waterlinie Nederland tot een onneembare vesting. De verdedigingslinie was in gebruik tussen 1814 en 1940. De Nieuwe Hollandse Waterlinie is 85 kilometer lang, 3 tot 5 kilometer breed en strekt zich uit tussen Muiden en de Biesbosch. De waterlinie werd drie keer in gereedheid gebracht, maar nooit gebruikt. In 2021 kreeg de waterlinie de UNESCO werelderfgoed status toegekend, als uitbreiding op de Stelling van Amsterdam.
De Stelling van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam is de jongste van de twee verdedigingslinies. Toch is deze verdedigingsring rond de hoofdstad al sinds 1996 UNESCO Werelderfgoed. De Stelling is 135 kilometer lang en bestaat uit 46 forten en batterijen, dijken en sluizen. Het verdedigingswerk werd aangelegd tussen 1880 en 1914. De Stelling verdedigde de hoofdstad tegen vijandelijke aanvallen. Binnen de Stelling van Amsterdam konden de koning(in), de regering en het leger zich terugtrekken bij een aanval op Nederland. Tijdens de twee wereldoorlogen werd de linie in staat van verdediging gebracht. Toch hoefde er op de forten nooit daadwerkelijk gevochten te worden.
Verstopt en verscholen in het landschap
Door de opkomst van het vliegtuig verloren de Hollandse Waterlinies hun betekenis. Na de Tweede Wereldoorlog raakten de forten in verval. Daardoor konden geïsoleerde forten, in beheer bij defensie, uitgroeien tot bijzondere natuurgebiedjes. Door wetgeving, die bepaalde dat er rondom de forten niet gebouwd mocht worden, bleef een open landschap bestaan. Hier heeft de mens een verbond gesloten met het water en de natuur. De Hollandse Waterlinies zijn vol van geheimen, verhalen en bijzondere objecten. Ze zijn uniek in de wereld en verdienen het om te blijven bestaan voor volgende generaties.
UNESCO Werelderfgoed de Hollandse Waterlinies zijn de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie samen. Een 200 km lang open landschap vol ingenieuze waterwerken en robuuste forten. Leer het unieke verhaal kennen van verdediging met water als bondgenoot.
Ode aan de Hollandse Waterlinies is een initiatief van:
